Cây không khí kim yến – Tóc tiên – Tillandsia Usneoides – Spanish Moss
Tillandsia usneoides (Spanish moss): Tổng Quan Khoa Học
Spanish moss (Tillandsia usneoides) là một loài thực vật biểu sinh (epiphyte) độc đáo, nổi tiếng với những dải lá mỏng, bạc-xanh rủ xuống từ cành cây, tạo nên cảnh quan đặc trưng của vùng đồng bằng ven biển Đông Nam Hoa Kỳ.
1. Phân loại và Đặc điểm Sinh học
Đặc điểm
Chi tiết
Tên khoa học
Tillandsia usneoides
Phân loại thực vật
Thuộc chi Tillandsia, họ Bromeliaceae (họ Dứa), cùng họ với cây dứa. Không phải là Rêu (Moss) hay Địa y (Lichen).
Bản chất
Cây biểu sinh (Epiphyte) và Cây không khí (Air Plant). Cây lấy chất dinh dưỡng và nước hoàn toàn từ không khí, mưa và mảnh vụn (dust) lắng đọng trên nó.
Ký sinh
Không phải là cây ký sinh (parasite). Cây chỉ sử dụng thân cây để làm giá đỡ và không hút chất dinh dưỡng từ cây chủ.
Nguồn gốc
Bản địa của miền Nam Hoa Kỳ (từ Virginia đến Florida, dọc theo Vịnh Mexico), Mexico, Trung Mỹ và Nam Mỹ.
Tốc độ tăng trưởng
Có thể tăng trưởng vài inch mỗi tháng trong điều kiện lý tưởng (nóng, ẩm).
Nguồn gốc tên gọi
Tên gọi “Spanish moss” bắt nguồn từ những người Pháp nhập cư, những người cho rằng nó giống bộ râu dài, lởm chởm của những nhà chinh phục Tây Ban Nha.
2. Sự thật về Tác động đến Cây Chủ
Yếu tố
Sự thật
Gây chết cây
Không giết cây (does not kill trees). Cây chủ chết là do các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn khác.
Gây hại
Khi phát triển quá dày đặc, nó có thể cản ánh sáng đến lá cây chủ (ít xảy ra), hoặc làm nặng cành yếu (cũng ít xảy ra).
Cách loại bỏ
Phương pháp được khuyến nghị là dùng dung dịch đồng sulfat (copper sulfate) hoặc kali bicarbonate (potassium bicarbonate) dạng phun, nhưng cần thận trọng để không làm hại lá/rễ cây chủ.
3. Vấn đề Sâu bọ và Độ an toàn
Vấn đề
Chi tiết
Khuyến nghị
Bọ ve (Chiggers)
Bọ ve không sống trên Spanish moss treo trên cao. Chúng sống ở cỏ cao, cây thấp và đất ẩm.
Nên tránh chạm vào Spanish moss đã rơi xuống đất ở những khu vực dễ có bọ ve.
Các loài vật khác
Có thể là nơi trú ngụ của nhện, côn trùng và các mảnh vụn.
Không nên ăn (non-edible, không bổ dưỡng). Nên giữ xa tầm tay mèo (mặc dù không độc nhưng có thể gây khó tiêu hoặc mang theo côn trùng).
Xử lý côn trùng
Có thể ngâm trong nước mát 15 phút hoặc dùng thuốc trừ sâu gốc Pyrethrin hoặc dầu neem pha loãng để làm sạch trước khi dùng trang trí.
4. Hướng Dẫn Trồng và Duy trì (Trong nhà)
Trồng Tillandsia usneoides trong nhà yêu cầu phải mô phỏng môi trường nhiệt đới ẩm.
Yêu cầu
Chi tiết
Giá đỡ
Không cần đất. Dùng cành cây khô, gỗ lũa, dây hoặc dây câu để treo.
Ánh sáng
Sáng, gián tiếp (tương đương ánh sáng lọc qua tán cây).
Độ ẩm
Rất cao (50-70%). Nên đặt trong phòng tắm hoặc gần máy tạo độ ẩm.
Tưới nước
Phun sương đều đặn bằng nước mưa hoặc nước cất, hoặc ngâm cả búi rêu trong nước 15 phút mỗi tuần.
Thông gió
Cực kỳ quan trọng để ngăn ngừa thối rữa. Đảm bảo có lưu thông không khí nhẹ.
Nhân giống
Rất dễ dàng; chỉ cần cắt một đoạn khỏe mạnh và treo vào vị trí mới có điều kiện thích hợp.
5. Phân biệt với các loài Tương tự
Loài
Phân loại
Đặc điểm khác biệt
Spanish Moss (T. usneoides)
Thực vật có hoa (Bromeliad)
Sợi mỏng, bạc-xanh, dễ gãy khi kéo, không ăn được.
Old Man’s Beard (Địa y)
Địa y (Lichen)
Sợi thô hơn, có tính đàn hồi, dễ kéo giãn, có thể ăn được nếu được chế biến đúng cách.
Usnea
Địa y (Lichen)
Địa y dạng tóc, có thể trông tương tự, nhưng là một loại hình Địa y.
Sphagnum Moss
Rêu (Moss)
Là một loại rêu được dùng làm chất điều chỉnh đất (soil amendment), không phải cây biểu sinh.
